Michiel Vandevelde [BE]
Human Landscapes II
29.11 – 30.11.2019
Where is the world headed?
Where are people going?
To understand that,
we have to know where we’ve come from and where we are.
– NÂZIM HIKMET, Human Landscapes from My Country
Als er in de 20e-eeuw één dichter is geweest die in Turkije voor opschudding zorgde, dan is het wel Nâzım Hikmet (1902-1963). Eind jaren 20 introduceerde hij het vrije vers in de Turkse poëzie en werd zo de eerste Turkse moderne dichter. Zijn marxistische overtuiging bracht hem voortdurend in aanvaring met de Turkse autoriteiten. Na een serie processen en vele jaren gevangenschap stierf hij in 1963 als balling in Moskou. De politieke controverse rond zijn persoon duurt ook vandaag nog voort.
Mensenlandschappen, zijn absolute meesterwerk, schreef Hikmet grotendeels in gevangenschap. Duizenden verzen, soms letterlijk met bloed geschreven, liet hij naar buiten smokkelen. Het epische gedicht schetst een beeld van een woelig Turkije in de periode 1908-1945. Met op de achtergrond het onveranderlijke, eindeloze landschap van Anatolië krijgen vooral boeren, dagloners, arbeiders en soldaten een stem. Het vijfhonderd bladzijden tellende epos raakte pas na zijn dood gepubliceerd, opgedeeld in vijf ‘boeken’.
Michiel Vandevelde zette vorig jaar Book I op het toneel in opdracht van het Oostenrijkse festival steirischer herbst. In september 2019 volgt Book II.
Voor Book I, dat zich afspeelt in een derdeklasse-treinwagon, koos Vandevelde voor een donkere, intieme setting. De vijf performers bewegen zich traag voort tussen het publiek dat op de grond zit of ligt. Ze banen zich een weg door een ‘mensenlandschap’, voortgestuwd door Hikmets overtuiging dat ieder mens zich louter door zijn eigen wilskracht kan optrekken uit de meest ellendige situaties. In Book II komen de rijken uit de eersteklassewagons aan het woord. Tegenover hun verhalen en bedenkingen bij de oorlog die er zit aan te komen, plaatst Vandevelde live gezongen arbeidersliederen.
• Michiel Vandevelde is curator en dans- en performancemaker. Van 2017 tot 2021 is hij artist-in-residence in het Kaaitheater.
'Een sociale geschiedenis in dichtvorm’ - Michiel Vandevelde over Nâzım Hikmets Mensenlandschappen in HART
text Human Landscapes from My Country — book I, by Nâzım Hikmet | direction, set Michiel Vandevelde | voices by Bryana Fritz, Jeroen Van der Ven, a.o. | choir TBC | choir Brussels Brecht Eislerkoor | dramaturgy Kristof van Baarle | costume Heide Vanderieck | financial Management Klein Verzet vzw | commissioned by steirischer herbst (Graz) | production steirischer herbst, Disagree vzw | co-production Kaaitheater | residencies Pianofabriek, Kaaitheater
