Vertalen of niet?

Zou een wereld waarin alles vertaald wordt een ideale wereld zijn? Welke complexiteiten brengt een meertalige stedelijke omgeving zoals Brussel met zich mee? Wat kunnen we leren uit de praktijken van literaire vertalers, theatermakers, spoken word artiesten...?

In deze derde aflevering van ‘De wonderen van meertaligheid’ praten we samen over vertalen en vertaalpolitiek. In welke talen iets wordt gemaakt, vertaald en gecommuniceerd heeft niet altijd alleen maar artistieke redenen. Vaak spelen ook (cultuur)politieke en economische motieven een rol. Steeds vaker zien we hoe er binnen het culturele veld creatiever en soepeler wordt omgegaan met vertalen – hoe letterlijk, hoe volledig en hoe… talig is de meertalige culturele omgeving? Krijgen we wel alles mee als alles netjes is vertaald? En hoe denken we over toegankelijkheid als we afstappen van het ideaal om alles te vertalen?

De avonden van ‘De wonderen van meertaligheid’ zijn zélf altijd een onderhandeling daarin. We vertalen niet alles, maar zorgen voor evenwichten en de bereidheid van leden uit het publiek om elkaar te helpen. Elke keer vertrekken we vanuit een thema om met elkaar in dialoog te gaan. Korte interventies voeden de gesprekken, zowel in groep als onderling.

Deze editie luisteren we naar de bijdrage van Rokus Hofstede, de Nederlandse vertaler van o.a. Les Années van Annie Ernaux, en zijn visie op wat al dan niet vertaald hoeft te worden. Ook de redactie van het podiumtijdschrift Etcetera brengt een aantal conclusies en discussiepunten mee uit hun nieuwste nummer, dat gewijd is aan meeertaligheid. En rapper-slammer-theatermaker-acteur Armin Mola brengt een toepasselijke act., De avond wordt gemodereerd door Fatima-Zohra Ait El Maâti.

Over de reeks

Met ‘De wonderen van meertaligheid’ organiseren Kaaitheater en Passa Porta een reeks ontmoetingen die een licht werpen op de menselijke, culturele en politieke complexiteit van meertaligheid. Een reeks die je als het ware diep in het bad van de (Brusselse) meertaligheid dompelt.

In het voorjaar 2021 voerden schrijver Sulaiman Addonia en theatermakers Ahilan Ratnamohan en Rabina Miya hierover al een eerste publiek gesprek. Geïnspireerd door Addonia's essay "The Wound of Multilingualism. Surrendering the Languages of Home" brachten ze bijzondere verhalen mee over de impact van migratie, het leren van nieuwe talen, het vergeten of verliezen van andere talen, het voorrecht van taalbeheersing...

Achteraf bleek dat vele toeschouwers, kunstenaars, leerkrachten, studenten en ouders zin hadden om hierop door te gaan. Daarom besloten Passa Porta en Kaaitheater om voor het vervolg van deze reeks te vertrekken van de onderwerpen die het publiek aanreikt. Eerder dit jaar maakten we tijdens een ‘open space’-sessie een agenda met voor het publiek relevante kwesties. Zo ging de vorige sessie rond de actuele betekenis van het concept ‘moedertaal’.

Community

Met de reeks De wonderen van Meertaligheid bouwen Passa Porta en Kaaitheater aan een diverse gemeenschap die elkaar treft rond een gedeelde interesse. Speciaal voor jullie creëerden we een interactieve blog waar de uitwisseling kan doorgaan, ook tussen de avonden in. Als je je inschrijft, krijg je hier een vrijblijvende uitnodiging voor. Je hoeft niet de hele reeks bij te wonen, iedereen is welkom om deel te nemen.