Black Feminism in Belgium

De laatste decennia is een rijk volume aan zwart feministische geschriften gegroeid. Het herinnert er ons sterk aan hoe lang en hard Zwarte vrouwen en non-binaire personen, die door de wereld als zodanig herkend en behandeld worden, hebben gewerkt om de vele assen van onderdrukking, zoals ras, gender, klasse en beperking, uit te dagen en te ontmantelen. Hoewel mainstream feminisme hen vaak heeft uitgesloten, toont de geschiedenis aan dat Zwarte vrouwen en non-binaire personen, die door de wereld als zodanig herkend en behandeld worden, de kracht van hun genuanceerde ervaringen en kennis succesvol hebben aangewend om op te komen voor vrouwenrechten.

Zwart feminisme verplaatst de stemmen en ervaringen van Zwarte vrouwen en non-binaire personen, die door de wereld als zodanig herkend en behandeld worden, van de marge naar het centrum van bewegingen voor gendergelijkheid. Op die manier houdt het zich bezig met het veelzijdige aspect van identiteit en maakt het de weg vrij voor het ontstaan van nieuwe vormen van kritisch denken, solidariteit en oplossingen om systemische onderdrukking te bestrijden. 

Voortbouwend op het onderzoekswerk van Graciela Dutrieue, organiseert Black History Month Belgium in de Kaaistudio's een Open Forum om over verleden, heden en toekomst van de Zwart feministische gedachte te discussiëren en reflecteren. Na een lezing van Dutrieue en een speciale interventie van Ruth Grâce Paluku-Atoka volgt een panelgesprek met Philsan Osman, Aïda Yancy, Henriette Essami en Collectif Susu, omdat BHM Belgium verder blijven uitwisselen over onderwerpen die invloed uitoefenen op Zwarte vrouwen, vrouwen van Zwarte origine en non-binaire Personen in België. De avond wordt gemodereerd door Rachael Moore.

• Graciela Malou Dutrieue (she/her) is a Gender and Diversity Master student who also holds a bachelor degree in Arabic and Islamic studies and plans on starting a masters in Journalism. https://www.instagram.com/graciela.malou/

• Ruth Grâce Paluku-Atoka (they/them) is a queer, non-binary, Congolese activist. They are part of the Climate Justice Camp. Their work is centered around anti-capitalism, anti-racism, feminism, ecology and queer and trans identities. They're also an artist, writer, and poet.

• Rachael Moore (she/her) is an LGBT+ activist, facilitator and Diversity & Inclusion expert living and working in Brussels, Belgium. In 2018, she became co-founder of Rainbow Nation Brussels, an association dedicated to promoting and advancing the visibility and artistic, cultural and civic expression of LGBTQIA+ people who are Black or of colour. Currently, she is now the European representative on the ILGA World Bisexual Steering Committee. https://www.instagram.com/raerae_lacray/

• Philsan Osman (she/her) is from Somalia. She is a writer, activist and community builder and studies African Languages and Cultures at Ghent University. She co-authored the book Voor wie willen we zorgen? Ecofeminisme als inspiratiebron, is an event and production manager for Black History Month Belgium's Ghent team and is an editor and writer for the online feminist magazine Spijker Magazine. https://www.instagram.com/o_philsan/

• Collectif Susu is an afrofeminist, anticapitalist, anti-racist collective based in Brussels. Their creation is based on the fact that Black people face multiple and varied oppressions, in different spaces and by different authorities… Their main objective being to organize politically to fight together against these oppressions, they work on the development of times of militant struggle, through the collective assumption of responsibility of the problems which the people belonging to their communities are confronted with. At the same time, they work to create places of politicization, organization and meeting allowing them to put into practice, to question, even to adapt the theoretical tools inherited from their freedom fighters elders. https://www.instagram.com/collectifsusu/

• Henriette Essami (she/her) is the spokeswoman of the Undocumented Women Cmmittee (Comité des Femmes Sans-Papiers) and a member of various organizations such as La Voix Des Sans-Papiers collective, VSP Amazones, La Coordination des Sans-Papiers and other afro-feminist groups. She is a writer, an activist, a multi-faceted artist, and a dedicated mother. Fighting for the recognition of the rights of undocumented people in Belgium, She organizes a political occupation in the heart of the capital. Henriette is part of a collective movement leading fights to assert the right of undocumented people to have clear criteria for the regularization process. By forming strategic alliances and gathering support, they were collectively able to secure housing for hundred of our stranded diaspora's siblings. But Henriette isn't only a militant: she also is a black woman at the intersection of multiple domination mechanisms, which gave her a specific angle to re-think how we should collectively organize around oppressions. https://www.facebook.com/voixsp1/

• Aïda Yancy (she/her) is a Brussels based LGBTI+ and anti-racist activist and educator. With a Masters in History, a specialization in Gender Studies and a degree in teaching, Aïda focuses on taking an intersectional approach regarding social inequities, race, gender, and sexuality. She’s particularly interested in the ways in which the notions of multiculturalism, diversity, and inclusivity are misused and the damages this causes to people not only from minorities but also those who are perceived as such. In the last two years she has been focusing on the concept of safer spaces and accessibility for LGBTQI+ people perceived as having a migration background, culminating by the publication of a toolbox for general services. Her work call’s for a redefinition of such concepts centered on the perspectives of the very people they tend to ignore. https://www.instagram.com/aida_yancy/

• Black History Month Belgium is een jaarlijkse viering van de veerkracht van de zwarte gemeenschap in het heden en het verleden. Gedurende de maand maart doet BHM Belgium een poging om de manier waarop we het verleden en het heden representeren te transformeren, onder meer door middel van gesprekken, uitwisselingsmomenten, lezingen, film, debat, performances en expo. Het doel is om via een people’s history of history from below (dat het verleden vertelt vanuit het perspectief van alledaagse mensen in plaats van leiders) de geschiedenis eerlijker, waarachtiger en inclusiever te maken, dus meer over ons allemaal, ongeacht onze sociaal-economische, etnische of culturele achtergronden. De uiteindelijke drijfveer is het belang aan te tonen van de conservatie en bevordering van culturele diversiteit en het recht op cultuur voor iedereen in onze samenleving.
Het jaar 2022 markeert de vijfde editie van Black History Month Belgium. Na vier succesvolle edities zal de focus dit jaar liggen op ‘de kracht van samenkomen’. BHM Belgium wil in kaart brengen op wat voor verschillende manieren Zwarte mensen in België in de loop van de tijd zijn samengekomen en samen gehandeld hebben om bewustzijn te creëren, in vraag te stellen en nieuwe manieren van denken, doen, zijn, creëren, exploreren en zorgen te onderzoeken. Samenkomen voor vriendschap, religie, spel, sport, handel, protest, om te leren, te regeren, te rouwen, te helen of te vieren is fundamenteel. De Covid-19-pandemie van 2020 en 2021 en de protesten tegen endemisch racisme in 2020 hebben opnieuw aandacht gevestigd op ons verlangen en onze nood aan samenkomen. Groepen die plotseling in groten getale samenkomen, kunnen een bron van hoop vormen. Door te bevestigen dat we nog steeds bestaan en plaats innemen, is samenkomen een expressieve handeling en een politiek significante gebeurtenis. Bovendien kan het zonder woorden en gedurende om het even welke bijeenkomst plaatsvinden. Een samenkomst is niet de daad die mensen samenbrengt. Een samenkomst representeert de essentie van mensen die bij elkaar gekomen zijn, en de synthese van hun kennis en engagementen.