Ecopolis 2020 in het Kaaitheater: programma & bio's
Voor deze zesde editie nodigt Ecopolis opnieuw een brede waaier aan schrijvers, academische experts en denkers uit het middenveld uit. Buig je met hen over de uitdagingen post-corona.
Voor deze zesde editie nodigt Ecopolis opnieuw een brede waaier aan schrijvers, academische experts en denkers uit het middenveld uit. Buig je met hen over de uitdagingen post-corona. Alle debatten worden simultaan vertaald naar het Nederland, Frans en Engels.
11:00 Corona-lessen voor een veerkrachtige samenleving
> in het Nederlands
De coronacrisis leert dat je niet ongebreideld bossen kan kappen of achteloos omgaan met dieren. Ook alle productie uitbesteden naar lageloonlanden is geen optie meer. Hoe bouwen we veerkrachtige samenlevingen, die ecologisch en sociaal sterk staan?
Met Myriam Dumortier, Koen Vannmechelen, Jan Rotmans en Dirk Draulans. Aansluitend: spoken word interventie door Yousra Benfquih.
Myriam Dumortier is landbouwkundig ingenieur en doctor in de landbouwwetenschappen. Ze is gastprofessor bos- en natuurbeleid aan de Universiteit Gent, en schrijft regelmatig opiniestukken voor o.a. Knack en Oikos Tijdschrift.
De Belgische kunstenaar Koen Vanmechelen (1965) is als internationaal befaamde, interdisciplinaire kunstenaar een van de meest veelzijdige denkers van zijn tijd. Hij plaatst zichzelf aan de samenvloeiing van kunst, natuur, wetenschap, filosofie en gemeenschap. Als eeuwige migrant trekt hij de wereld rond zoekend naar antwoorden op fundamentele vragen over de tijdloze maar hyper-actuele thema’s als identiteit, bioculture diversiteit, globalisering en mensenrechten.
Jan Rotmans is een Nederlandse scientivist, een gepassioneerde en rebelse wetenschapper en een autoriteit op het gebied van transities. Daarbij onderzoekt hij niet alleen de kanteling van de samenleving, maar speelt hij er ook een actieve rol in. Door het oprichten van ICIS, Urgenda, DRIFT, Nederland Kantelt en het mee oprichten van Zorgeloos, wil hij de transitie versnellen. Met zijn kennis wil hij graag de spelregels opstellen hoe deze transitie gerealiseerd kan worden en friskijkers en dwarsdenkers uit alle hoeken van de maatschappij bijeen brengen om op creatieve wijze samen het kantelpunt te bereiken.
Dirk Draulans is doctor in de biologie en een gekend ornitholoog. Als redacteur bij Knack schrijft hij over prangende kwesties zoals het illegale gebruik van hormonen in de veeteelt, en over milieucatastrofen zoals de verdwijning van de wouden wereldwijd. Draulans schreef zestien boeken, waaronder romans en reisverhalen zoals De Mens van Morgen, over zijn reizen op zoek naar de bedreigde bonobo in het evenaarswoud van Congo.
Yousra Benfquih is doctor in de rechten en de valorisatiecoördinator van het Hannah Arendt Instituut voor Diversiteit, Stedelijkheid & Burgerschap. Daarnaast koestert ze een grote liefde voor woord: ze is schrijfster, columnist en spoken word artiest. Het is in die laatste hoedanigheid dat ze de beschouwingen tijdens Ecopolis zal vangen in ter plekke tot stand komende gedichten.
12:30 Het dier ontmoeten
> in het Nederlands, met literaire interventie in het Frans
Al eeuwen zijn we geïntrigeerd door dieren en gebruiken we ze in onze verhalen. Wie kent De Vos Reynaert niet? Nog maar recent leren we hoe klein de verschillen tussen mens en dier wel zijn. Wat betekent een begripvolle relatie met dieren met erkenning van hun eigen vermogens? Een gesprek dat nieuwe paden verkent met: Eva Meijer, Hans Van Dyck en Hendrik Schoukens. Aansluitend: literaire interventie door Christine Van Acker.
Nederlands schrijver en filosoof Eva Meijer werkt als postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit van Wageningen rond agency (= het vermogen om te handelen) van dieren in het Antropoceen. In april 2020 verscheen haar jongste roman De nieuwe rivier, een magisch-realistisch moordmysterie. Eerder schreef ze o.a. Het schuwste dier (2011) – genomineerd voor de Academica Literatuurprijs en de Gouden Boekenuil –, en When animals speak: Towards an interspecies democracy (New York University Press, 2019).
Hans Van Dyck is professor Gedragsbiologie aan de UCL. Hij is er tevens hoofd van het Laboratorium Gedragsecologie en Natuurbehoud van het Earth & Life Institute. Hij tracht het gedrag van dieren in een wereld op mensenmaat te begrijpen. Naast doceren, onderzoek opzetten en publiceren in de internationale vakliteratuur, is hij ook columnist voor EOS en MO*, en een regelmatige gast op radio en televisie.
Hendrik Schoukens is milieujurist en auteur. Sinds 2012 is verbonden aan de vakgroep Publiekrecht van de Universiteit Gent als doctoraatsassistent alwaar hij onderzoek doet naar de wettelijke kant van habitatherstel. Hij schrijft regelmatig rake opiniestukken voor o.a. Oikos Tijdschrift. Sinds 2019 is hij Schepen voor Groen in Lennik.
Christine Van Acker is auteur. Haar jongste boek L’en vert de nos corps (L’Arbre de Diane, 2020) is een poëtische ontdekkingstocht door de plantenwereld, heen en weer slingerend tussen het intieme en het wetenschappelijke.
14:00 Transitie naar een faire agro-ecologie
> in het Nederlands & Engels (?)
Landbouwbodems eroderen, de agrobiodiversiteit daalt zorgwekkend. Gelukkig zien we nieuwe agro-ecologische boeren opstaan. Via de korte keten herstellen ze het contact met consumenten. Ze dragen zorg voor de omgevende natuur. De uitdaging is om van deze innovatieve praktijken het nieuwe normaal te maken. Een gesprek met o.a.: Louis De Jaeger, Marjolein Visser, Lisa Tostado en Leonida Odongo. Aansluitend: spoken word interventie door Yousra Benfquih.
De missie van Louis De Jaeger is om zoveel mogelijk hectare duurzaam te maken en zoveel mogelijk mensen gelukkig. Dit doet hij met zijn tuin-, landbouw- en landschapsarchitectenbureau Commensalist, met het Food Forest Institute, met tal van campagnes zoals ByeByeGrass, door het maken van documentaires en in zijn pen te kruipen. Hij wil anderen inspireren om mee te streven naar een wereld waar we samenwerken met de natuur in plaats van ertegen te vechten.
Marjolein Visser studeerde in 1991 af als landbouwingenieur aan de UGent en doctoreerde op het herstellen van landbouwgrond in droge streken. Ze werkte ook op natuurbeheer door boeren in Ierland. Vandaag is ze hoogleraar in landbouwsystemen en agro-ecologie aan de Université Libre de Bruxelles (ULB).
Lisa Tostado is sinds November 2019 hoofd van het internationale klimaat-, energie- en landbouwprogramma van de Europese afdeling van de Heinrich-Böllstichting. Ze is verantwoordelijk voor thema’s die de coherentie van Europees beleid inzake duurzame ontwikkeling onderzoeken, en in het bijzonder hun impact op ontwikkelings- en opkomende landen.
Leonida Odongo is een Keniaanse sociale rechtvaardigheidsactiviste. Ze heeft een bachelordiploma in politieke wetenschappen en sociologie van de Universiteit van Nairobi en volgt momenteel een master in internationaal conflictbeheer. Leonida richt zich op Food Justice en klimaatrechtvaardigheid, het opbouwen van technisch en politiek bewustzijn bij kleine boeren, plattelandsvrouwennetwerken en gemeenschappen die nadelig worden beïnvloed door klimaatverandering.
Yousra Benfquih is doctor in de rechten en de valorisatiecoördinator van het Hannah Arendt Instituut voor Diversiteit, Stedelijkheid & Burgerschap. Daarnaast koestert ze een grote liefde voor woord: ze is schrijfster, columnist en spoken word artiest. Het is in die laatste hoedanigheid dat ze de beschouwingen tijdens Ecopolis zal vangen in ter plekke tot stand komende gedichten.
15:30 Steden vol natuur en het schrale platteland
> in het Nederlands
Het staat haaks op wat we denken: de stad zit vol natuur en landbouwgebieden zijn soms woestijnen. Maar overal is er werk aan de winkel. Zo is het groen in de stad ongelijk verdeeld in de stad en is er nood aan een andere visie op de open ruimte met versterkte dorpskernen. Paul Demets, Els Vervloesem, Tom Bauler en Ine Renson. Aansluitend: spoken word interventie door Yousra Benfquih.
Vier jaar lang observeerde Paul Demets als officieel aangestelde plattelandsdichter van Oost-Vlaanderen planten, dieren en mensen en dacht hij na over onze omgang met de natuur. Zijn jongste bundel De hazenklager (De Bezige Bij, 2020), waarin het antropocentrisme op de schop gaat, is zijn vurige pleidooi voor het aanvaarden van andersheid, vreemdheid en ambiguïteit.
Els Vervloesem is architect, stedenbouwkundige, onderzoeker en partner bij Architecture Workroom Brussels. In haar onderzoek focust zij op het complexe samenspel tussen stedenbouw en bottom-up stadsontwikkelingsprocessen, met bijzondere aandacht voor migratie en de bijbehorende in- en uitsluitingsprocessen. Els wil via haar werk actief bijdragen aan het in de praktijk vertalen van noodzakelijke veranderingsprocessen.
Tom Bauler is ecologisch econoom. Hij bekleedt de leerstoel Milieu & Economie aan de Université Libre de Bruxelles (ULB) en begeleidt een team van onderzoekers rond beleidsaspecten en economische ecologie op het gebied van milieupolitiek. Tom Bauler was visiting research fellow aan Harvard University in de VS.
Ine Renson is journaliste bij de krant De Standaard. Ze werkt er aan features, interviews en onderzoeksprojecten rond brede maatschappelijke thema’s. De voorbije jaren focuste ze vooral op klimaat en transitie. Ze was de bezieler van het luchtkwaliteitsonderzoek CurieuzeNeuzen Vlaanderen en onderzocht als correspondent de Vlaamse betonwoede. Eerder werkte ze bij de krant De Tijd. Haar werk werd meermaals bekroond met onderscheidingen voor (onderzoeks)journalistiek.
Yousra Benfquih is doctor in de rechten en de valorisatiecoördinator van het Hannah Arendt Instituut voor Diversiteit, Stedelijkheid & Burgerschap. Daarnaast koestert ze een grote liefde voor woord: ze is schrijfster, columnist en spoken word artiest. Het is in die laatste hoedanigheid dat ze de beschouwingen tijdens Ecopolis zal vangen in ter plekke tot stand komende gedichten.
17:00 Het slotdebat
> in het Nederlands en Engels (?)
Uitgangspunt is de vraag van de Franse denker Bruno Latour Waar kunnen we landen? Hoe kunnen we ons terug ‘gronden’ en zorgen voor onze leefomgeving, terwijl we open staan voor de wereld? Met: Warda El-Kaddouri, Anuna De Wever, Olivier De Schutter en Dirk Holemans.
Warda El-Kaddouri (°1990) groeide op in West-Vlaanderen, sinds 2016 wonend in Amsterdam. Warda heeft twee Master-studies afgerond: Engelse en Duitse Taal-en Letterkunde aan de Universiteit Gent/Westphälische Wilhelmsuniversität Münster en European Studies aan de KU Leuven. Ze was VN-jongerenvertegenwoordiger, toen ze ging onderhandelen en speechen bij de VN in New York. De afgelopen vier jaar werkte ze als onderzoeker aan de Universiteit Gent, waar ze in 2019 succesvol haar proefschrift over religie en identiteit in Duitse literatuur heeft afgrond. Sinds 2020 is ze redacteur bij De Groene Amsterdammer.
Anuna De Wever is een Belgische klimaatactiviste. Samen met Kyra Gantois riep ze in januari 2019 scholieren via sociale media op om te demonstreren voor het klimaat. Sindsdien vonden op donderdagen een hele reeks schoolstakingen plaats. Anuna werd hierbij de belangrijkste spreekbuis van deze beweging. Inmiddels loopt ze stage bij de groene fractie in het Europees Parlement.
Olivier De Schutter is hoogleraar internationaal recht en mensenrechten aan de UC Louvain. Momenteel is hij speciaal rapporteur bij de Verenigde Naties voor extreme armoede en mensenrechten, alsook lid van het VN comité voor economische, sociale en culturele rechten en co-voorzitter van het Internationale Expertenpanel voor duurzame voedselsystemen (IPES-Food). Van 2008 tot 2014 was hij speciaal rapporteur bij de VN voor het recht op voedsel.
Dirk Holemans is coördinator van Oikos Denktank, en auteur en redacteur van het nieuwe boek Het Ecologisch Kompas. Eerder publiceerde hij o.a. ook Vrijheid & Zekerheid: naar een sociaal-ecologische samenleving (EPO, 2016). Hij is als doctoraal onderzoeker verbonden aan de Universiteit Antwerpen.
