4. Wat hebben corona en het theater met elkaar te maken?

We horen vaak ‘corona heeft veel zichtbaar gemaakt’. Het stilgelegde publieke leven en de lege straten werden het canvas waarop zorgwerkers, buschauffeurs en lesgevers als helden konden afgeschilderd worden. Zij die het straatbeeld nog bevolkten, eisten de aandacht op voor wat de meest kwetsbaren nodig hebben. Solidariteit werd omgezet in acties en de overheid zorgde voor brede steunmaatregelen. Toch maakten de berichten over de impact van de lockdown op kinderen en jongeren in armoede iets schrijnend duidelijk. We konden pijnlijk vaststellen dat niet iedereen hetzelfde gevoel van rust op straat kon ervaren, dat de ene wijk de andere niet is, dat de ene niet op dezelfde manier behandeld wordt als de andere. Achter de gevels werd het huiselijk leven voor sommige mensen verrijkt door zo veel tijd samen. Voor anderen is het een heel lange donkere periode geweest. De ongelijkheid tekende zich heel scherp af. Veel van deze inzichten zijn niet nieuw: corona heeft ons eraan herinnerd.

Veroordeeld tot het scherm als interface met de buitenwereld, werden nieuwsberichten en opiniestukken in context geplaatst door vele online gesprekken – ook tussen kunstenaars en denkers van over de hele wereld. Verhalen werden voorgelezen en we logden in om digitale voorstellingen te zien. En toen berichten over dolfijnen in Venetiaanse kanalen op onze newsfeeds terecht kwamen, werden we eraan herinnerd hoe krachtig de verbeelding kan zijn. Zou het kunnen dat de aarde (en de wereld) kan herstellen?

Na de zomer kunnen we weer naar theater te gaan. Het theater kan weer doen wat het al eeuwen doet: zichtbaar maken. Daar is ruimte voorzien, een lege ruimte, waar voorstellingen neergezet worden voor een publiek dat kijkt naar de plek die we de scène noemen (ook al is dat niet het podium, maar de straat, of een park). Daar zorgt precisie voor verbeelding, daar worden onwaarschijnlijke verbindingen gelegd. Daar kan je tussen het publiek tot intieme inzichten komen, en kan je mét het publiek op één golflengte komen. Daar kan wat je al wist met een schok binnenkomen: omdat je het nooit zo gezien had. Podiumkunsten geven vorm aan (nieuwe, eigen) reflecties op deze tijd en op geschiedenis. En dat is in seizoen 2020-2021 niet anders.

In onderhandeling met corona-condities, zetten we in op een maximaal gebruik van de grote zaal, want daar kunnen we met toch een publiek ontvangen. We hopen dat het aantal plaatsen gaandeweg kan oplopen. Want de vraag How to Be Many? klinkt vandaag ook letterlijk als ‘hoe kunnen we ons programma beschikbaar maken voor een zo groot mogelijk publiek?’ Of beter: Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ons theater, met beperkte capaciteit, niet enkel bezocht wordt door hen die ons al kennen? Hoe creëren we plaats voor nieuwe publieken?

– AGNES QUACKELS & BARBARA VAN LINDT