Een eerste stap naar herstel en heling

Update 19 september 2024: statement van Anne Teresa De Keersmaeker (in het Engels)

Kaaitheater erkent het leed en de schade die verschillende mensen ondervonden hebben tijdens hun werk met en voor Anne Teresa De Keersmaeker. We betreuren het toxische gedrag van De Keersmaeker - aangekaart door een heel aantal van haar medewerkers in een artikel in De Standaard op 22 juni 2024 - en zien de impact op lange termijn van dit gedrag in. Tegelijk erkennen we ons aandeel in een systeem dat dergelijk problematisch gedrag niet alleen mogelijk maakt, maar ook beloont, beschermt en reproduceert. Het gaat om een mechanisme dat stoelt op een hardnekkig, geromantiseerd beeld van de geniale kunstenaar die creëert tegen eender welke prijs. Een beeld dat vandaag zijn houdbaarheidsdatum ruim heeft overschreden, maar waarvoor we toch vatbaar blijven.

Na een zoveelste golf van geruchten over psychologisch onveilige werkomstandigheden in Rosas, opteerde Kaaitheater een jaar geleden niet voor een call-out op sociale media, maar voor een call-in. We schreven Anne Teresa De Keersmaeker en haar nieuwe management aan en voerden het afgelopen jaar een reeks gesprekken. Daarin maakten we duidelijk dat de opgevangen verhalen onverenigbaar waren met de waarden waar wij als Kaaitheater voor staan. We spraken ook over de nood aan erkenning, excuses en zichtbare verandering. Rosas lichtte toe hoe er stappen genomen worden om betere werkomstandigheden te creëren. We bleven het werk van Rosas presenteren en zetten terzelfdertijd de dialoog verder.

We bleven het werk presenteren omdat Anne Teresa De Keersmaeker een uitzonderlijk choreograaf is. We geloven ook dat mensen complexe wezens zijn, met de mogelijkheid tot bij– en ontleren, verandering en transformatie. We zien dat het werk van Rosas niet te reduceren valt tot enkel het grensoverschrijdend gedrag van Anne Teresa De Keersmaeker. Bovendien werkt ze met een hele entourage van dansers en medewerkers. Zij kunnen slachtoffers zijn van problematisch gedrag en, tegelijkertijd, van de mogelijke negatieve respons van de sector hierop.

Maar: effectieve en zichtbare verandering is nodig. Die urgentie speelt bij Rosas, én in het brede dansveld. We willen en moeten leren om de moeilijke, maar nodige discussies te voeren. We kunnen vandaag ons niet meer permitteren om alleen van het esthetische resultaat te genieten zonder te kijken naar de omstandigheden waarin het werk gemaakt is. We moeten een cultuur implementeren waarin problematisch gedrag geadresseerd kan worden. Wat we zoeken is geen cancel culture, maar wel een cultuur van consequentie. We doen een oproep aan de brede sector om onze gezamenlijke verantwoordelijkheid te erkennen en samen, in solidariteit, naar nieuwe manieren van werken te zoeken. Zo zetten we hopelijk een eerste stap naar herstel en heling.

Een langere versie van deze tekst van onze algemene en artistieke coördinatoren, vind je hier.