Het temmen van de feeks

In het voorbije seizoen 2004-2005 ontwikkelde regisseur Ivo van Hove bij Tg Amsterdam een cyclus omtrent huwelijk, gezin, de relatie tussen man en vrouw. Zo regisseerde hij zelf de trilogie De Kruistochten van Alan Ayckbourn en Scènes uit een huwelijk van Ingmar Bergman. Peter van Kraaij realiseerde in dat kader Bedrog van Harold Pinter en Ivo van Hove sloot het geheel af met zijn visie op Het temmen van de feeks van William Shakespeare.

The Taming of The Shrew dateert uit 1590 en staat qua plot niet direct bekend als een vrouwvriendelijk stuk. Het verhaal draait om twee zussen: de brave Bianca, die zich gedraagt conform aan wat de maatschappij en vooral haar vader van haar verwachten, en de rebelse Katharina, de niet te temmen feeks. Bianca mag pas met Lucentio trouwen als haar oudere zus Katharina aan de man is gebracht. Maar wie wil er nu huwen met zo’n feeks? Tot Petruchio verschijnt en er tot ieders verbazing na een vulkanische strijd in slaagt het rebelse meisje te onderwerpen. 

In zijn enscenering geeft Ivo van Hove een beeld van de behaaglijke oase die Padua zou zijn, de stad waar het verhaal zich afspeelt: in die tempel van de renaissance, die oase van cultuur blijkt het leven echter streng gereglementeerd door wetten en voorschriften. Geld, en de macht en de status die daaruit voortvloeien, bepalen er de gang van zaken. Vaders springen als handelaars met hun dochters om en ook in de wereld der knechten heerst een strenge hiërarchie. Er is slechts één moment waarop dat beeld wordt weggeveegd: bij het carnaval. Dan vinden de frustraties een uitweg en mag ieder zich verkleden in diegene die hij zo graag had willen zijn. Dan valt Padua’s masker van tolerantie en civilisatie af en kan iedereen zich overgeven aan zijn drang naar anarchie. Dat is de achtergrond waartegen Katharina en Petruchio hun strijd aangaan, die uitmondt in een liefde: een liefde tussen beul en slachtoffer, tussen meester en knecht, maar waarin zij wellicht wederzijds de enige partner vinden die voor hen in dit leven mogelijk is.

Hafid Bouazza, de auteur van o.a. het bekroonde Paravion, maakte voor Tg Amsterdam een nieuwe vertaling van het stuk.