Alle woorden die ik nog niet kende

Een good migrant die soms de bad migrant zou willen kunnen zijn

interview met Ahilan Ratnamohan, door Koba Ryckewaert (Robin vzw, 21/02/2022)

Waarom is de lokale taal leren zo belangrijk voor jou? Kan je dat onderscheiden van nationalisten die zeggen ‘je moet de taal leren om te integreren, anders hoor je hier niet thuis’?

Ahilan: "Ik weet niet of het zo anders is. Het problematische aan deze monoloog is dat ik ergens gerecupereerd zou kunnen worden door nationalisten. Dat is een hele dunne grens in de voorstelling. Door bijna toevallig Nederlands te leren, heb ik gezien hoeveel respect je daardoor krijgt. Mijn advies aan mijn medemigranten is dus altijd dat je leven hier totaal anders zal zijn als je die taal onder de knie krijgt. Maar ik denk niet dat het vanuit een nationalistisch standpunt komt, want ik zou iemand nooit verbieden om de eigen taal te spreken. Eigenlijk wil ik een beetje te veel, want bij Iraanse ouders die net zijn aangekomen zou ik er even goed voor pleiten om Farsi te blijven praten met hun kinderen. Ik vind het ontzettend jammer als ik ouders van andere landen Nederlands hoor praten met hun kinderen. Dat is ook wat mijn ouders hebben gedaan in Australië en je ontneemt je kind echt iets op die manier. Ik denk dus dat ik eigenlijk voor iets veel pluralistischer pleit.”

In de voorstelling vertel je enerzijds over je frustratie met ‘medemigranten’ die Nederlands leren niet zo belangrijk vinden, maar je ergert je even goed aan Vlamingen die geen respect kunnen opbrengen voor wie de taal niet zo goed kan.

Ahilan: “Dat is een heel paradoxaal gevecht binnenin mezelf. Enerzijds hecht ik erg veel belang aan een de taal leren van de plek waar je bent en dat ook zo goed mogelijk doen. Tegelijkertijd erken ik dat dat het een bepaald privilege is om dat te kunnen doen. Om de academische achtergrond te hebben waarbij je die kansen hebt gehad, maar ook om het Engels te hebben als taal om op terug te vallen. Het is dus een soort frictie met mezelf. Het belang van die taal leren lijkt me een fijne filosofie voor iedereen, maar het is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Voor bepaalde mensen is het ontzettend moeilijk. Ik heb bovendien ook echt geluk dat ik mijn kunst kan gebruiken om talen te leren. Ik ben er me dus van bewust dat mijn standpunt vanuit een bepaald privilege komt.”

Je vertelt dat je een good migrant bent die soms de bad migrant zou willen kunnen zijn, maar dat lukt je niet.

Ahilan: “Ik denk dat dat normaal is. Als je de goody two shoes bent op school, dan is er ook altijd een kleine neiging om het tegenoverstelde te willen zijn. Na zoveel jaren de good migrant zijn die alles doet om zich aan te passen en te integreren, begin je je wel af te vragen wie je eigenlijk bent. Is mijn hele persoonlijkheid gewoon gevormd in dienst van dat aanpassen? Als ik een oude vrouw op straat zie, weet ik dat mijn uiterlijk haar waarschijnlijk niet echt op haar gemak zal stellen, dus doe ik altijd mijn best om heel hard te glimlachen en uit de weg te gaan zodat ze zich niet onveilig voelt. Maar misschien ben ik helemaal geen vriendelijk persoon (lacht). Misschien doe ik dat gewoon om te overleven. Misschien is de bad migrant wel eerlijker dan de good migrant.”

We zijn in de loopgraven en onze woorden zijn onze wapens waarmee we onze gammele kansen wagen en in zo een woelige, wrede, roekeloos en gekluwde epoch zoals deze, ervaar ik een ontnuchtering als het belang van het vermogen om pertinente woorden naadloos te gebruiken galmt.  Dat is soms moeilijk voor iemand die heel zijn pedagogie op kind zijn berusten heeft.  Het is overigens een narigheid, voor iemand die als knul niets anders als onomkeer racistische grappen heeft gemaakt, om te moeten bukken en afspeuren over het benul dat een compliment weliswaar racistisch kan zijn, en te overschouwen hoe de naweeën van zo’n verbale bloedvergieting een hele jeugd ontrafelen.

– uit Alle woorden die ik nog niet kende

Voor de performance van Alle woorden die ik nog niet kende, vertrok Ahilan Ratnamohan van een lijst van Nederlandse woorden die hij jaren lang bijgehouden heeft. Om deze woorden te onthouden gebruikte hij de app Memrise (zeker een aanrader voor degenen die Nederlands op latere leeftijd hebben moeten leren). Hij wilde deze lijst graag met het publiek delen: ontdek zijn lijst met woorden via deze link en doe met hem mee.